صنعت نفت بنا به اهمیت و جایگاهی که دارد، و همچنین به دلیل حجم فزاینده طرح ها و برنامه های توسعه، انتقال خطوط، تعمیرات و مواردی از این نظیر جزو اصلی ترین بهره گیرندگان از عملیات انشعاب گرم هات تپ به شمار می رود. از این رو گسترش این صنعت مادر به معنای افزایش نیاز به هات تپ و رونق این شاخه از خدمات صنعتی حوزه نفت است.

از زمینه هایی که به این شاخه صنعتی جایگاه بالاتری می دهد، افزایش اسکله ها و پایانه های صادرات نفت و مواد نفتی است. در این راستا طرح افزایش ظرفیت اسکله های نفتی بندر شهید رجایی می تواند محمل مناسبی به شمار رود تا مجریان و پیمانکاران خدمات مرتبط بتوانند با ارائه قابلیت های خود قدمی در راستای پیاده سازی این گونه طرح های ملی گذاشته باشند. با بهره‌برداری از سه پست اسکله نفتی بندر شهید رجایی، مجموع ظرفیت صادراتی مجموعه نفتی به ۳۶ میلیون تن خواهد رسید.

خوشبختانه عملیات ساخت  اسکله نفتی بندر شهیدرجایی نیز آغاز شد؛ چراکه با توجه به طرح‌های توسعه‌ای در حوزه نفت و گاز کشور، ملزم به استفاده از ظرفیت‌های جدید در حوزه بندری هستیم که این اسکله، یکی از مهم‌ترین برنامه‌های دولت است.

مبلغ سرمایه‌گذاری این اسکله در مجموع ۱۶۰ میلیارد تومان است و کل ظرفیت صادراتی مجموعه نفتی با بهره‌برداری از این اسکله، به ۳۶ میلیون تن خواهد رسید.

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی خاطرنشان کرد: امیدواریم با توانایی که در پیمانکاران داخلی وجود دارد، ظرف ۱۸ ماه دو پست اسکله آماده و پست سوم نیز در ۲۴ ماه به بهره‌برداری برسد.

معاون وزیر راه و شهرسازی، در خصوص پروژه تجهیز پایانه دوم بندر شهید رجایی گفت: مجموع جرثقیل‌های داخلی این پایانه توسط یک شرکت داخلی ساخته‌ شده و عملیات نصب ۱۵ دستگاه جرثقیل هم به زودی آغاز خواهد شد که شامل جرثقیل‌های داخلی محوطه است و تا ۵ ردیف کانتینر روی‌هم می‌نشینند و یک کانتینر در بالا می‌تواند حرکت کند و در عرض خود، شش کانتینر را مستقر کند.

رئیس سازمان بنادر و دریانوردی کشور هدف از اجرای این طرح را افزایش صادرات فرآورده‌های نفتی با مشارکت بخش خصوصی اعلام کرد.
محمد سعید نژادبا بیان اینکه هزینه اجرای این طرح ۱۶۴ میلیارد تومان است گفت: این طرح در مدت ۲۴ ماه آماده بهره برداری می‌شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: پیش بینی می‌شود با ساخت این سه پست اسکله، سالیانه ۳۴ میلیون تن فرآورده‌های نفتی شامل بنزین، گازوئیل، نفتا، میعانات گازی و نفت کوره صادر شود.

سعیدنژاد با اشاره به اینکه تمامی عملیات ساخت این جرثقیل از طراحی تا نصب و راه‌اندازی توسط یک شرکت داخلی صورت گرفته است، افزود: این موضوع نقش مهمی در صرفه‌جویی ارز و همچنین باز شدن مسیر برای صادرات تجهیزات ساخته‌شده شرکت‌های داخلی است.

وی در پایان گفت: این عملیات که جمع آن ۲۱ میلیون یورو است، ظرف ۱۸ ماه یا شاید زودتر از آن و حتی تا پایان سال جاری، به بهره‌برداری برسد.

گفتنی است، اوایل بهار امسال نیز با امضای قراردادی به ارزش ۱۰۰ میلیارد تومان با بخش خصوصی، مقدمات صادرات بخشی از فرآورده های نفتی پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس از طریق اسکله اختصاص منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس فراهم شد.

طرح ها و برنامه های مربوط به میدان های نفتی نیز از دیگر شاخه های پرمزیت برای صنایع کشور است. فعال سازی میدان های نفتی مشترک طی سالیان اخیر خدماتی شایان به رشد و ارتقای صنعت نفت و صنایع وابسته کرده است. از جمله این موارد میدان نفتی مشترک ایران و عراق است که به منظور هماهنگ سازی رویه ها کمیته مشترکی میان این دو کشور تشکیل گردیده است. هدف از تشکیل این کمیته در واقع تولید حداقل ۳۰ هزار بشکه نفت با مشارکت عراقی ها از سه میدان مشترک با این همسایه غربی بود و به همین دلیل تلاش دو کشور بیشتر برای تولید از میادین نفتی بودکه دو طرف هیچ اقدامی برای تولید نفت در آنها نکرده بودند.

پس از توقف طولانی مدت به دلیل تغییر دولت در ایران و عراق برای تشکیل این کمیته، احمد رجبی مدیر امور فنی شرکت نفت مناطق مرکزی اخیرا خبر از شروع مذاکرات با طرف عراقی برای تشکیل این کمیته داده و گفته است با عراقی‌ها مذاکره کرده‌ایم تا تولید به صورت یکپارچه و از مخازن مشترک  صورت گیرد که این موضوع در تمام دنیا نیز وجود دارد.

طبق این قرارداد شرکت داخلی متعهد شده طی شش ماه زیرساخت های لازم را آماده کند تا طی پنج سال آینده، افزون بر۲۲ میلیون تن فرآورده های تولیدی پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس از طریق اسکله های اختصاصی این منطقه به بازارهای هدف صادر شود.

مجتمع بندری شهید رجایی به عنوان نقطه اصلی کریدور شمال جنوب و دسترسی به آزادراه و راه آهن در مجاورت سه پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس، پالایشگاه نفت بندرعباس و گاز سرخون و قشم قرار دارد که با توجه به برنامه ریزی های بعمل آمده، قرار است سالانه بخشی از فرآورده های تولیدی آنها از طریق این مجتمع بندری صادر شود.

امیرحسین زمانی نیا در سفری که اخیرا به عراق داشت تفاهم نامه هایی درباره تشکیل کارگروه مشترک امضا می کند که در این تفاهم نامه ها آمده است در گام نخست ۲ کشور همکاری مشترکی در توسعه میدان‌های مشترک پرویز (نفت‌خانه جنوبی) و خرمشهر (سندباد یا سیبه) داشته باشند اما ظاهرا در مذاکرات بین ایران و عراق نام میادین حذف و تصمیم بر تولید یک پارچه از این میادین گرفته شده است.

به گفته این مقام مسئول یک واحد شدن به این معناست که کشورهایی که دارای مخزن های مشترک هستند تمامی اطلاعات مخزنی خود از جمله لرزه نگاری، تولید، حفاری چاه ها و … را با هم به اشتراک بگذارند و با ارائه یک مدل واحد توسعه ای، همگام با هم و براساس میزان سهم، عملیات توسعه و برداشت از مخزن را انجام دهند.

به گزارش فارس هم اکنون کشورهایی که در دریای شمال مخزن مشترک دارند نیز از همین شیوه (Unitization) برای توسعه و برداشت از میدان های مشترک استفاده می کنند و ظاهرا ایران نیز تمایل دارد تا از این روش برای توسعه میدان های مشترک با عراق استفاده کند.

این گزارش همچنین اضافه می کند اخیرا خبرهای تایید نشده‌ای وجود دارد که در مذاکرات ایران و عراق بحث هایی از تولید نفت خام در میادین مشترک بین دوکشور مطرح شده است به طوری که عراقی‌ها نفت خام را از این میادین تولید کرده و سهم ایران را بپردازند.

به طور کلی و پس از انجام توافقات بین المللی ایران، زمینه همکاری های ین المللی در زمینه نفت بسیار گسترش یافته است. برای نخستین بار در پسا برجام شرکت ملی نفت ایران قصد دارد که ۱۴ زیر بلوک جدید اکتشاف نفت و گاز در قالب هشت بلوک در قالب مدل جدید قراردادهای اکتشافی شامل «اکتشاف و توسعه» را به شرکت‌های بین‌المللی واگذار کند.هشت بلوک تعریف شده شامل بلوک های ایران مرکزی، دزفول، فارس (زاگرس جنوبی)، کپه داغ، لرستان، مغان، خلیج فارس و ایران مرکزی است. بر این اساس در بلوک ایران مرکزی یک زیر بلوک اصلی به نام «کویر» تعریف شده که این بلوک به طور تقریبی در غرب استان سمنان قرار دارد.

در بلوک دزفول هم یک زیر بلوک به نام «آبادان» تعریف شده که این بلوک در جنوب استان خوزستان و در حاشیه سواحل غربی خلیج فارس قرار گرفته است.

در بلوک فارس (منطقه گازخیز زاگرس جنوبی) هم یک زیر بلوک به نام «تودج» و در مرکز استان فارس تعریف شده که با توجه به حوزه گازخیز زاگرس جنوبی، پیش بینی می‌شود فعالیت اکتشافی در این بلوک با هدف کشف ذخایر جدید گاز باشد.

در بین بلوک‌های مرزی هم دو زیر بلوک با نام «سیستان» در شمال استان سیستان و بلوچستان، حوالی زابل و در همسایگی با افغانستان، و بلوک «تایباد» در استان خراسان رضوی و در همسایگی افغانستان تعریف شده است.

در بلوک کپه داغ هم نام سه زیر بلوک شامل «سرخس» و «دوستی» در شمال استان خراسان رضوی و زیر بلوک «راز» در استان خراسان شمالی و همگی در همسایگی با ترکمنستان تعریف شده است. در بلوک لرستان هم دو زیر بلوک به نام «زهاب» در استان کرمانشاه و «تیماب» در استان ایلام و همسایگی عراق تعریف شده است.
در بلوک مغان هم یک زیر بلوک «مغان» در استان اردبیل و در همسایگی جمهوری آذربایجان تعریف شده که پیشتر شرکت کرواسیANIفعالیت‌هایی را در این بلوک انجام داده بود. در آب‌های خلیج فارس سه زیر بلوک شامل «پارسا و ماهان» در سواحل و آب‌های استان بوشهر و زیر بلوک «بامداد» در سواحل و آب‌های استان هرمزگان تعریف شده است.
تعاملات بین المللی در زمینه تسهیل فرایند حمل و نقل و انتقال سوخت بین کشورها نیز از جمله ثمراتی است که از توافقات اخیر در حال کسب شدن است. به نقل از شرکت پایانه‌های نفتی، «سیدپیروز موسوی» امروز با اشاره به افزایش تردد نفتکش‌های بین‌المللی و خارجی در پایانه‌های نفتی ایران در خلیج فارس و به ویژه خارگ، گفت: ‌با اجرای برجام ۸۵۰ فروند نفتکش در پایانه نفتی خارگ پهلوگیری کرده اند.

این بلوک‌های اکتشافی درحالی به عنوان فرصت های جدید سرمایه گذاری در صنعت نفت معرفی شده‌اند که پیشتر در کنفرانس معرفی مدل جدید قراردادهای نفتی در تهران به سرمایه گذاران معرفی شده و در مدل جدید قراردادهای ریسک سرمایه گذاری با شرکت‌های بین‌المللی بوده و در صورت موفقیت فعالیت‌ها و کشف ذخایر هیدروکربوری توسعه میادین هم به شرکت‌های کاشف واگذار خواهد شد.

مدیرعامل شرکت پایانه‌های نفتی با بیان اینکه هم اکنون شرکت‌های انی ایتالیا،‌ توتال فرانسه،‌ همچنین کشورهای بلاروس،،‌ اسپانیا،‌ نروژ،‌ یونان و … در بیشتر مواقع از نفتکش‌های خودشان برای خرید نفت ایران استفاده می‌کنند، تاکید کرد: هم اکنون مشکلی برای تامین بیمه کشتی های نفتکش حامل نفت صادراتی ایران وجود ندارد.