صنعت حفاری فراساحلی یکی از شاخه های لیدی در استخراج نفت خام محسوب می شود که به دلیل پیچیدگی فرایندها دارای دشواری های عدیده ای است. این صنعت در سالیان اخیر چالش های قابل توجهی را گیش روی خود دیده است و امروز به نظر می رسد روند مذکور تشدید نیز گردیده است. از این رو توجه به این شاخه تکنولوژیک صنعت نفت که نقش کلیدی در استخراج منابع نفتی زیر دریا دارد امری حائز اهمیت تلقی می شود.
حفاری دریایی یکی از پیچیدهترین و هزینه برترین بخش های فعالیتهای اکتشاف و تولید نفت خام است و تقریبا تمامی شرکت های کوچک و بزرگ دنیا که در این حوزه فعالیت میکنند، سعی در کاهش هزینههای خود دارند. هم اکنون تقاضا برای خدمات فراساحلی نفت در خطر نابودی و به عبارتی مرگ است. حقیقت آشکار است،نگاهی به عملکرد بزرگترین کشتیسازان جهان که سه شرکت کره جنوبی هستند، به خوبی شرایط را نشان می دهد.
کشتی سازان کره ای در سال ۲۰۱۵ میلادی سال بدی را پشت سر گذاشتند و سال ۲۰۱۶ نیز برای آنها به همان بدی و حتی بدتر خواهد بود. این موضوع تعجب برانگیز نیست چرا که بخش بزرگی از فعالیت این کشتیسازان اختصاص به ساخت سکوهای شناور دریایی دارد، سکوهایی که در سال ۲۰۱۴ و پیش از سقوط جهانی قیمت نفت تعداد آنها بسیار زیاد شد. در این برهه از زمان نیز تنها مدیران بسیار شجاع اقدام به سفارش ساخت سکوهای فراساحل می کنند.
بزرگترین شرکتهای حفاری فراساحلی جهان با اشاره به کاهش درآمدها و سفارشها در این بخش، اعلام کردند که در تلاش برای کاهش هزینهها هستند تا از این طریق بتوانند فرصتهای خود را برای خروج از بحران کنونی در این صنعت افزایش دهند، بحرانی که میتواند چند سال دیگر ادامه داشته باشد.
میدان نفتی
زیان خالص شرکت ترانس اوشن در سه ماه چهارم سال ٢٠١٤ میلادی افزایش یافت، این در حالی است که ترازنامه شرکت رقیب یعنی سیدریل حدود ٥٠ درصد کاهش یافت. در پی افت نرخ کرایه دکل، هر دو شرکت ارزش سهام فعالیتهای خود را کاهش دادند و در مدت یادشده درآمد کمتری بدست آوردند.
انتظار نمیرود که اعتماد مدیران و قیمتهای بالای نفت به زودی به بازار بازگردد، بنابراین چندین سال طول میکشد تا حوزه فراساحلی دوباره جان بگیرد. شرایط کنونی بازار به گونهای است که سهام شرکت های بزرگ فراساحلی در پایان سال ۲۰۱۵ نزدیک به ۷۵ درصد سقوط کردند.
با این حال، عملیاتهای اصلی این دو شرکت بیشتر از پیشبینیهای بازاری بود و هر دو توانستند تعهدات خود را در قبال هزینههای کوتاهمدت دکلهای جدید کاهش دهند و وجه نقد آن را برای مواقع کمبود فعالیت کنار بگذارند.
شرکتهای ارائهدهنده دکلهای حفاری که عملیات حفاری شرکتهای نفتی را اجرا میکنند، تحت تأثیر افت قیمتهای نفت قرار گرفتهاند زیرا افت قیمتها سبب کاهش فعالیتهای اکتشافی این شرکتهای نفتی شده است.
شرکتهای حفاری همچنین تحت تأثیر رسوایی فساد مالی شرکت پتروبراس برزیل، بزرگترین تولیدکننده بخش فراساحلی در جهان، و تحریمهای روسیه قرار گرفتهاند.
نرخ روزانه کرایه پیشرفتهترین دکلهای آبهای عمیق از بالاترین سطح آن یعنی ٦٥٠ هزار دلار در بیش از دو سال گذشته به زیر ٤٠٠ هزار دلار کاهش یافته است.
سیدریل اعلام کرد: سال ٢٠١٥ میلادی سال پرچالش دیگری برای این صنعت خواهد بود و شرکت سیدریل اقدامهای لازم را در این زمینه انجام میدهد. گام اولیه به تأخیر انداختن حمل دکلهاست که به منظور جلوگیری از حمل بدون قرارداد آنها انجام میگیرد.
بر اساس این گزارش، ارزش سهام ترانس اوشن سال گذشته با کاهش ٥٨ درصدی روبرو شد اما ارزش سهام این شرکت روز پنجشنبه (ششم اسفند ماه) ٥,٧ درصد افزایش یافت. ارزش سهام شرکت سیدریل نیز در ١٢ ماه گذشته ٥٦ درصد کاهش یافته است اما سهام این شرکت روز پنجشنبه با افزایش ٤.٧ درصدی همراه بود.
حتی پیش از سقوط قیمتهای نفت و عقبنشینی شرکتها از پروژههای هزینه بر آبهای عمیق، صنعت شناورهای خدماتی با مشکل افزایش بدهی و رقابت شدید بر سر پروژه ها روبرو بود. در هفت سال گذشته، ناوگان شناورهای خدماتی ۳۸ درصد رشد را تجربه کرده است که دلیل آن افزایش ساخت این نوع کشتی ها در چین و افزایش اعتبار ساخت این شناورها عنوان میشود. از سوی دیگر، دکلهای حفاری فراساحلی در این مدت تنها پنج درصد رشد کرده است.
فردریک لاند، تحلیلگر شرکت کارنی، گفت: اگر فکر میکنید که سال ٢٠١٥ سال خوبی نیست، درست حدس زدهاید اما من فکر میکنم که سال ٢٠١٦ هم سال بدی باشد بنابراین باید در پی ذخیره وجه نقد باشیم. بعضی شرکتها نیز برای حفظ نقدینگی باید تلاش کنند.
شرکت سیدریل اعلام کرد که وضعیت قرارداد ٤,١ میلیارد دلاری این شرکت با شرکت روسنفت روسیه به دلیل تحریمها در هالهای از ابهام فرو رفته است و انعقاد این قرارداد تا پایان مهلت مقرر در ماه مه دشوار خواهد بود.
به نظر میرسد که حفاریهای فراساحلی یکی از آخرین بخشهای صنعت نفت باشد که در صورت بهبود وضعیت این صنعت، بهبود خواهد یافت. حفاریهای فراساحلی یک حوزه هزینهبر است که به قیمت بالای نفت و اعتماد مدیران نفتی به سوددهی بلند مدت پروژههای فراساحلی وابسته است.
سئوال این است که این وضعیت در سال ۲۰۱۶ میتواند بدتر شود؟با نگاهی به عملکرد سهام این شرکتها این احتمال وجود دارد که شرایط برای سرمایهگذاران سختتر شود. میتوان انتظار داشت امسال تعدادی از این شرکت ها ورشکست شوند.
یکی از کمتر شناخته شده ترین حوزه هایی که قربانی سقوط قیمتهای جهانی نفت شده است، شناورهای خدماتی هستند که به سکوها و دکلهای حفاری دریایی خدمات ارائه میدهند.
تحلیلگران معتقدند: “حداقل چیزی که می توان گفت این است که شرایط متزلزل است.”
وضعیت شناورهای خدماتی هنگامی بدتر شد که افت قیمت نفت شرکتهای نفتی را وادار کرد تا برای گرفتن خدمات و اجاره شناورها درخواست تخفیف کنند. این موضوع مالکان شناورهای خدماتی را درست هنگامیکه بدهی های بالایی داشتند، با کمبود نقدینگی روبرو کرد.
هنوز مشخص نيست که سلاح هاي بادي چطور باعث مرگ زئوپلنکتون ها مي شود، اما احتمال مي رود که فشار زياد هوا با از کار انداختن گيرنده هاي اين حيوانات، باعث سردردگمي و در نهايت مرگ آنها مي شود. از آن جايي که زئوپلنکتون ها، غذايي کليدي براي جانوران دريايي بزرگ تر به شمار مي روند، مرگ و مير آنها مي تواند عواقب غيرقابل جبراني به همراه داشته باشد.
بنا بر گزارشات مؤسسات بین المللی:” افزایش بدهی شناورهای خدماتی به مشکل آنها برای ایجاد توازن مالی درست هنگامیکه درآمدهایشان کاهش یافته است، میافزاید.این صنعت با فشار مالی جدی روبروست زیرا در نتیجه افت قیمت نفت، تقاضا برای شناورهای خدماتی کاهش یافته است.”
در میان ۳۳ شرکت مورد مطالعه، مجموع بدهی آنها به سه میلیارد دلار یا ۱۶ درصد در چهار سال گذشته رسیده است. این شرکت ها هم اکنون برای پرداخت هزینه های استهلاکی خود نیز با مشکل مواجه هستند تا جایی که ۱۷ شرکت از میان شرکتهای مورد مطالعه، در مرز ورشکستگی قرار گرفته اند.
در این شرایط، شناورهای خدماتی نیاز دارند با انجام اقداماتی سریع هزینههای سربار خود را کاهش دهند،قراردادهای بلندمدت امضا کنند حتی اگر قیمت آنها از نرخ روزانه پائینتر باشد، تمامی هزینه ها و پروژه های غیر ضروری را همانند شرکت های نفتی کاهش دهند، و برای تامین مایحتاج مورد نیاز خود با قیمت کمتر با تامین کنندگان وارد مذاکره شوند.
بنابر تحقيقات تازه صداي زياد ناشي از حفاري نفت و گاز مي تواند باعث اختلال در زندگي جانوران دريايي شود؛ خصوصاً وال ها که از صوت براي برقراري ارتباط و يافتن غذا استفاده مي کنند. گفتني است که چند ماه پيش، دونالد ترامپ، رييس جمهور آمريکا فرماني اجرايي براي گسترش حفاري فراساحلي با هدف کشف و بهره برداري نفت و گاز بيشتر از اقيانوس هاي اطلس و منجمد شمالي را به امضا در آورد.
در همین حال،چشمانداز صنعت فراساحلی امیدوارانه به نظر میرسد زیرا شرکتهای اکتشاف و تولید همچنان به تعهدات و سرمایهگذاریهای خود پایبندند. این به معنی این است که شرکتهای ارائه دهنده خدمات فراساحلی و شناورهای خدماتی که بهترین و به روزترین فناوریها را در اختیار داشته باشند در زمان بهبود قیمتها در شرایط بهتری قرار خواهند گرفت.
کمپاني هاي نفتي و گازي، براي کشف منابع طبيعي از سلاح هاي بادي لرزه اي استفاده مي کنند تا هواي فشرده شده را از طريق آب به سطح دريا بدمند. صداي ناشي از فعاليت اين سلاح ها، از صداي يک موشک در حال پرتاب نيز بيشتر است. بنابراين محققان در صدد آن برآمدند که تاثير اين فعاليت ها را بر بنيادين ترين عضو زنجيره غذايي جانواران دريايي بسنجند؛ يعني زئوپلانکتون ها.
نفت
اين محققان به بررسي جمعيت زئوپنکتون ها قبل و بعد از فعاليت سلاح هاي بادي پرداختند و پي بردند که تنها با گذشت يک ساعت از آغاز دميدن هواي فشرده، جمعيت اين موجودات کوچک تا ۶۴ درصد کاهش يافت. ضمناً دو الي سه برابر همين جمعيت نيز در شعاع حدوداً ۱ کيلومتري، جان خود را از دست دادند. گفتني است که پيش تر تصور مي شد دميدن هواي فشرده، تنها بر شعاع صد متري تاثير مي گذارد.