داده های عملیات هات تپ مستنداتی هستند که پیش از آغاز عملیات نیاز به جمع آوری و بررسی آن ها خواهد بود. با سنجش تمامی داده ها به صورت تک به تک و دست جمعی می توانند اصول فنی و ایمنی لازم را برای اجرای عملیات به بهترین نحو ، استخراج کنند. در این نوشه قصد داریم تا داده های عملیات هات تپ را که ضرورتا پیش از شروع عملیات هات تپ جمع آوری می شوند ، شرح دهیم.
داده های عملیات هات تپ
تعدادی از داده های عملیات هات تپ در زمان بازرسی از منطقه عملیاتی و توسط کارفرما در اختیار تیم بازرسی هات تپ قرار خواهد گرفت. ماهیت این داده ها قابل استناد است و تیم اجرایی عملیات می توانند با اطمینان خاطر از این داده ها در جهت اجرای عملیات هات تپ استفاده می کنند. اما برخی دیگر از داده های عملیات هات تپ حتی در صورتی که توسط کارفرما در دسترس قرار گرفته و اطلاع داده شوند ، قابل استناد نخواهند بود. دلیل این امر این است که ماهیت برخی داده ها متغیر بوده و یا می توانند از حساسیت بالایی برخوردار باشند. بنابراین تست ، سنجش و یا اندازه گیری های لازم جهت حصول اطمینان صد در صدی از طرف تیم مهندسی و بازرسی عملیات هات تپ برای داده های غیر استناد انجام خواهد شد.
داده های عملیات هات تپ که پیش از شروع عملیات ملزم به جمع آوری آن ها هستند عبارت اند از :
سایز لوله : اطلاع از میزان سایز لوله یکی از داده های عملیات هات تپ است که گستردگی عملیاتی را به تیم نشان می دهد. همان طور که می دانید هرچه سایز لوله ی مورد نظر بزرگ تر باشد فشار سیال درون آن به تبع بیش تر خواهد بود. بنابراین برای انشعاب گیری به اتصال مستحکم تری نیاز خواهیم داشت.
جنس لوله : با دانستن جنس لوله نیز از چگونگی به اجرا درآوردن گوشه ای از عملیات مطلع می شوند. برای مثال هر نوع مواد و آلیاژی که در ساخت لوله مورد استفاده قرار گرفته باشد ، نیازمند عملیات جوشکاری خاصی است که پس از اطلاع از جنس لوله مشخص خواهد شد. به علاوه مشخص کردن جنس لوله در تعیین اجزای برش دستگاه هات تپ از جمله کاتر و الماسه های متصل به آن مهم و ضروری است.
ضخامت لوله: با دانستن ضخامت خط لوله ی مورد نظر تیم اجرایی عملیات هات تپ به این مساله پی می برند که از کدام دستگاه هات تپ با چه اندازه و مقاومتی استفاده کنند. هرچه ضخامت لوله ی مورد نظر بیش تر باشد اجزای دستگاه هات تپ مثل شفت و یا هولدر کاتر باید از مقاومت بالاتر و استحکام در اتصال بیش تری برخوردار باشند. اجزای برش دستگاه مثل کاتر و الماسه های آن نیز باید مقاومت و استحکام بالایی داشته باشند.
ضخامت لوله: یکی از داده های عملیات هات تپ است که تعیین کننده ی پارامترهای دیگری نیز خواهد بود. میزان پیشروی دستگاه هات تپ در حین ایجاد برش روی لوله فاکتوری است که دانستن ضخامت لوله در تعیین آن اثرگذار خواهد بود. نیروی لازم جهت پیشروی دستگاه توسط اپراتور هات تپ به دستگاه وارد خواهد شد. پس اطلاع از ضخامت لوله برای اپراتور مشخص کننده میزان پیشبرد دستگاه در هر سیکل برش خواهد بود.
سایز انشعاب: اطلاع از سایز انشعاب این امکان را به تیم سازنده ی اتصال می دهد که اجزای اتصال مورد نظر را هماهنگ با سایز انشعاب بسازند. هم چنین مقاومت لازم برای اتصال مورد نظر نیز با دانستن سایز انشعاب و خط لوله ی اصلی مشخص خواهد شد.
نوع سیال: اطلاع از ماهیت سیالی که درون خطوط لوله جریان دارد هم به لحاظ فنی و هم از نظر ایمنی برای تیم عملیات اطمینان بخش خواهد بود. نوع سیال مورد نظر می تواند در حین انجام عملیات گرم مثل جوشکاری و برش روی خط لوله ، خطراتی از جمله اشتعال و انفجار را به دنبال داشته باشد. بنابراین اطلاع از نوع سیال می تواند موجب ممانعت از رخداد حوادث و مخاطرات و هم چنین نقص فنی در طول اجرای عملیات شود.
فشار سیال: هر سیال بنابر ماهیت منحصر به خود می تواند فشار خاصی داشته باشد. هم چنین این سیالات درون خطوط لوله جاری هستند و حالت سکون ندارند. پس سیال نیرویی را به صورت فشاری به محیط اطراف وارد خواهد کرد. قاعدتا این نیرو متوجه خط لوله ، اتصال نصب شده روی آن و همچنین انشعاب مورد نظر خواهد بود. داسنتن فشار سیال می تواند در مقاومت بخشی به تک تک اجزای عملیات مؤثر باشد.
فشار سیال به دو صورت اسمی و واقعی در داده های عملیات هات تپ مورد بررسی قرار می گیرد. فشار اسمی همان فشاری است که در زمان احداث پالایشگاه برای خط لوله در نظر گرفته می شود. خط لوله را با استفاده از همین فشار اسمی طراحی می کنند. اما فشار واقعی که توسط تیم بازرسی و مهندسی عملیات هات تپ اندازه گیری می شود ، فشاری است که دقیقا قبل از انجام عملیات مشخص خواهد شد و ممکن است میزان آن با فشار اسمی متفاوت باشد.
دمای سیال: دمای سیال درون لوله یکی از مهم ترین داده های عملیات هات تپ است که به تیم اجرایی این نکته را گوشزد می کند که در عملیات برش روی خط لوله ، دمای سیال در کنار دمای حاصل از برش روی لوله تا چه مقدار خطرساز خواهد بود. دمای سیال درون خط لوله گاهی اوقات تا بیش از ۵۰۰ درجه سانتی گراد بالای صفر خواهد بود. بنابراین ملاحظات ایمنی در حین انجام عملیات با دمای سیال بالا دوچندان خواهد شد.
زاویه یا راستای عملیات: بسته به نوع قرارگیری خط لوله و میزان تحمل خط لوله برای بارگیری و هم چنین راستای خروج انشعاب از خط لوله ی اصلی ، عملیات هات تپ در زوایای مختلفی نسبت به خط لوله انجام خواهد شد. راستای عملیات می تواند به صورت عمودی از بالا و پایین با زاویه ی ۹۰ درجه و افقی از چپ و راست با زاویه ی صفر و یا با زاوایای ۴۵ درجه نسبت به خط لوله انجام شود. اطلاع از راستا و زاویه ی عملیات هات تپ از این منظر ضروری خواهد بود که دستگاه هات تپ با استفاده از چه نوع نگهدارنده هایی در طول انجام عملیات روی خط لوله وصل باشد و یا اینکه اتصال مورد نظر با چه زاویه ای روی خط لوله نصب شود.
گاهی اوقات لازم است دستگاه هات تپ یا اتصال نصب شونده روی خط لوله توسط داربست و یا سازه هایی بتنی بارگیری شوند تا تمامی وزن آن ها متوجه خط لوله نشود. اطلاع از زاویه ی عملیات نوع سازه و اندازه ی آن را مشخص خواهد کرد.
داده های عملیات هات تپ به طور دقیق توسط تیم مجرب شرکت پیشگام صنعت ابزار از منطقه عملیاتی استخراج شده و در طول عملیات مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
