دستکش جوشکاری جزئی از تجهیزات حفاظت فردی در عملیات جوشکاری است که از دست جوشکارها در برابر آسیب های جوشکاری محافظت می کنند. در عملیات هات تپ از جوشکاری به عنوان یکی از ضرورت های عملیاتی استفاده می کنند. بنابراین محافظت از نیروی انسانی جوشکار در مراحل جوشکاری عملیات هات تپ وظیفه ی خطیری است که اجرای آن بر دوش تیم پیاده ساز ایمنی و خود فرد جوشکار می باشد.

دستکش جوشکاری

دستکش جوشکاری ضمن محافظت از جوشکار در برابر شوک الکتریکی ، گرمای شدید و اشعه های ماورای بنفش و مادون قرمز ، باعث به وجود آمدن اصطکاک لازم برای در دست گرفتن ادوات جوشکاری بزرگ با جنس های بدنه ی مختلف می شود. در واقع با استفاده از این نیروی سایشی و اصطکاکی جوشکار قدرت لازم را جهت جابجایی ابزارآلات و ادوات به صورت ایمن به دست خواهد آورد.

ماهیت جوشکاری برای هر عملیات می تواند متفاوت باشد. بر این اساس در هر عملیات جوشکاری دستکش مخصوصی مورد استفاده ی جوشکاران قرار می گیرد. به عنوان مثال دستکش جوشکاری تیگ با دستکش جوشکاری میگ متفاوت خواهد بود و سوال بسیاری از جوشکاران این است که آیا دستکش جوشکاری تیگ را می توان برای جوشکاری میگ نیز استفاده کرد یا خیر.

دستکش جوشکاری معمولا جزئی از گروه لباس های ایمنی حفاظت فردی (PPE) است اما به دلیل اینکه دست ها در عملیات جوشکاری نزدیکی بسیار زیادی با عوامل خطرساز دارند ، طراحی ویژه و متنوعی برای آن ها صورت گرفته است.

برای هر نوع عملیات جوشکاری دستکش جوشکاری منحصر به نوع عملیات با سر پنجه های مخصوص طراحی و ساخته می شود. اما متاسفانه به دلیل عدم آگاهی خیلی از آن ها شناخته شده نبوده و کم مصرف هستند. طراحی خاص انواع دستکش های جوشکاری به دلیل نارسانا بودن می تواند جریان الکتریکی را بلاک کند. این دستکش ها عایق گرما بوده و گرما را به دست جوشکار منتقل نمی کنند. در ضمن برای طراحی بسیاری از این دستکش ها پوششی در نظر گرفته شده تا مانع از پرتاب جرقه های جوشکاری روی ساعد دست شوند.

انواع دستکش جوشکاری

دستکش جوشکاری بنابر میزان راحتی مورد نیاز برای عملیات جوشکاری می تواند از چرم خالص یا ترکیبی از چرم چند حیوان باشند.

معمولا از چرم گاو ، گوزن و بز برای ساخت این دستکش ها استفاده می شود. دوام انواع دستکش های جوشکاری با توجه به نوع چرم و دیگر متریال سازنده آن طبقه بندی می شود که این طبقه بندی به صورت زیر خواهد بود:

دستکش جوشکاری تیگ TIG : این دستکش ها به طور معمول از پوست بز یا گاو ساخته می شوند و باید در سرانگشت های خود دارای لایه ای با خاصیت محافظت حداکثری باشند.

دستکش جوشکاری میگ MIG : این دستکش ها برای داشتن ویژگی محافظتی بالا از پوست گاو یا گوزن ساخته می شوند.

دستکش جوشکاری تیک Tick : این دستکش در بین دیگر دستکش های جوشکاری نیاز به خاصیت محافظت کنندگی بیشتری دارند و از پوست گاو و گوزن ساخته می شود.

دستکش های جوشکاری ممکن است مدتی پس از استفاده و قرار گرفتن در معرض گرما خشک شوند. استخوان ذوزنقه ای مچ دست جوشکار در عملیات جوشکاری دچار بیشترین آسیب دیدگی خواهد شد. دلیل این آسیب دیدگی این است که مچ دست جوشکار تکیه گاهی برای انجام عملیات جوش بوده و فشار زیادی از این ناحیه به اسلحه ی جوش وارد می شود. بنابراین طراحی دستکش جوشکاری باید به گونه ای باشد که از سرانگشت ها ، کل انگشت شست و همچنین ناحیه متاکارپس یا مچ محافظت کند. برای افزایش کیفیت و طول عمر دستکش جوشکاری درزهای دولایه ای را در سرتاسر دستکش می دوزند. این درزها بنابر شکل و ارگونومی دست ها ساخته می شود تا انعطاف و راحتی لازم برای کار تأمین شود.

سطح چرمی دستکش جوشکاری را با استفاده از یک اسپری پوشش دهی و عایق بندی می کنند. این عایق موجب می شود تا چرم در برابر گرما دچار سوختگی نشود.

دستکش جوشکاری در سایزهای مختلفی تولید می شود تا هر جوشکار بتواند دستکشی را برای جوشکاری انتخاب کند که با سایز دستش هم خوانی داشته باشد.

خصوصیات دیگری که سازندگان دستکش های جوشکاری در طراحی این دستکش ها لحاظ کرده اند عبارتند از ضد رطوبت بودن ، عایق گرد و غبار و همچنین قابلیت دید رنگی دستکش.

این دستکش ها معمولا برای کار در محیط های غیرمتعارف و دارای شرایط خاص طراحی می شوند.

برای جوشکاری در زیر آب نیز از تجهیزات غواصی و دستکش های جوشکاری خطی برای جلوگیری از برق گرفتگی استفاده می کنند. زیرا آب می تواند رسانای الکتریکی باشد.

استاندارد لازم برای دستکش جوشکاری

استاندارد BS EN 12477 به طور واضح دستورالعمل های لازم در رابطه با مقاومت الکتریکی ، مقاومت در برابر سایش و برش ، مقاومت در برابر سوختگی و همچنین مقاومت در برابر گرما و چسبندگی را ارائه می دهد.